Czym są kłykciny kończyste i w jaki sposób je leczyć?
Kłykciny kończyste to dość częsta choroba skóry, którą wywołuje wirus brodawczaka ludzkiego (HPV). Do zakażania dochodzi najczęściej poprzez kontakty seksualne, a zmiany lokalizują się w okolicy genitaliów. Z tego względu kłykciny kończyste są problemem wstydliwym, z którym chorzy niechętnie zgłaszają się do lekarza. Nie należy jednak zwlekać z podjęciem leczenia, ponieważ choroba może mieć poważne powikłania oraz szerzyć się na kolejnych partnerów seksualnych.
Jak dochodzi do zakażenia wirusem HPV?
Wirus HPV jest bardzo powszechny i wysoce zakaźny. Istnieje wiele jego odmian powodujących rozmaite schorzenia. Kłykciny kończyste, nazywane też brodawkami wenerycznymi lub płciowymi, zazwyczaj wywoływane są przez wirusy HPV 6 lub. Choroba może także przenieść się z matki na dziecko w czasie porodu.
Jak wyglądają kłykciny kończyste?
Zmiany skórne rozwijają się w ciągu 4-8 tygodni od chwili zakażenia wirusem HPV. Kłykciny kończyste pojawiają się najczęściej na narządach płciowych – u kobiet na wagach sromowych, w pochwie, a u mężczyzn na żołędzi, napletku i trzonie prącia (sporadycznie – na mosznie). Zmiany mogą występować również w okolicy odbytu. Rzadziej rozwijają się na języku, wargach, na błonie śluzowej gardła lub w krtani.
Kłykciny kończyste powstają na skutek przerostu naskórka w chorobowo zmienionych obszarach. Początkowo mają postać niewielkich, miękkich, jasnoróżowych grudek. Z czasem ciemnieją (nawet do brunatnego odcienia) i łączą się w skupiska. W miarę postępu choroby zmiany ulegają rogowaceniu, a ich powierzchnia może pokrywać się brodawkowatymi lub nitkowatymi wypustkami.
Kalafiorowate narośle na skórze nie są bolesne. Mogą jedynie wywoływać swędzenie lub pieczenie, a ich obecność sprzyja rozwojowi zmian zapalnych. Nawet długo nieleczone, przerośnięte brodawki (nazywane kłykcinami Buschkego-Löewensteina) nie muszą powodować żadnych dotkliwych czy niebezpiecznych objawów. Jednak postępujące zmiany mogą np. utrudniać oddawanie moczu. Zdarza się także, że z czasem nabierają charakteru nowotworowego.
Warto wiedzieć, że zakażenie wirusem HPV niekiedy przebiega bezobjawowo. Może się ono uaktywnić, np. na skutek obniżenia odporności. Nawet jeśli chory nie ma żadnych dolegliwości, jest nosicielem patogenu (może zarażać inne osoby). Dlatego w przypadku podejrzenia zakażenia wirusem HPV, warto wykonać odpowiednią diagnostykę.
Jak diagnozuje się kłykciny kończyste?
Nim pojawią się widoczne kłykciny kończyste, badanie w kierunku obecności wirusa HPV polega na wykonaniu testu genetycznego (PCR). Z kolei diagnostyka kłykcin kolczystych w zaawansowanym stadium zwykle wymaga jedynie oględzin doświadczonego wenerologa.
W przypadku wystąpienia pierwszych, niespecyficznych zmian, diagnozę przeprowadza się z użyciem kwasu octowego, dzięki któremu stają się one lepiej widoczne. Często niezbędne jest rozpoznanie różnicowe – zmiany mogą być podobne np. do liszaja płaskiego czy brodawek łojotokowych. U kobiet dodatkowo wykonuje się badanie ginekologiczne, połączone z cytologią i kolposkopią.
Na czym polega leczenie kłykcin kończystych?
Leczenie kłykcin kolczystych musi przebiegać pod kontrolą dermatologa wenerologa. Niewielkie zmiany dobrze poddają się farmakoterapii. Miejscowo stosuje się maści lub kremy zapobiegające namnażaniu się wirusa (np. na bazie podofilotoksyny) oraz (np. na bazie imikwimodemu). W przypadku bardziej zaawansowanych stadiów choroby lekarz może zlecić jeden z zabiegów – krioterapię, laseroterapię albo elektrokoagulację.
Właściwe leczenie powoduje usunięcie zmian skórnych,. Choroba może mieć charakter nawrotowy.
Dlatego warto zapobiegać zakażeniu, używając prezerwatyw podczas zbliżeń seksualnych, a także przestrzegając na co dzień podstawowych zasad higieny. Osoby spełniające określone warunki mogą również zaszczepić się przeciw wirusowi HPV.
